Ekofeminist Politik

Kadın Emeği, Tarım ve Gıda Krizi

Yürütücüler

Coşku Çelik, Ecehan Balta

Amaç-İçerik

Son birkaç yılda, dünya genelinde akut gıda güvencesizliği ve açlık riski yaşayan insan sayısı dramatik bir biçimde artarken Türkiye gıda enflasyonunun en belirgin gözlemlendiği ülkelerden birisi konumuna geldi. Diğer yandan, dünya genelinde gıdanın üçte birinin her gün çöpe gittiği bir dönemdeyiz. Bu durum, Henri Bernstein’in, ünlü çalışması Tarımsal Değişimin Sınıfsal Dinamikleri’nin girişinde ortaya attığı soruyu akıllara getiriyor: dünya nüfusuna yetecek gıda fazlasıyla üretilirken neden her gün birileri açlıktan ölüyor? Sorunun cevabını ise şirketleşmiş ve ataerkil üçüncü tarım-gıda rejiminin yapısal özelliklerinde bulmak mümkün.

Bu etkinlikte, ekofeminist perspektiften tarım gıda krizinin sınıf ve toplumsal cinsiyet dinamiklerini tartışmaya açıyoruz. Etkinlik boyunca, insani ihtiyaç ve sosyal hak olması gereken gıdanın uzun mesafeli ticaret için üretilen bir metaya dönüşmesini gıdanın üretim, tüketim ve hazırlanmasında başat rol oynayan kadın emeğini merkeze alarak tartışacağız. Bunu yaparken kırdaki küçük üreticilerin yoksullaşıp proleterleşmesinden kırda ve kentteki emekçi sınıfların sağlıklı ve yeterli gıdaya erişimindeki engellere giden yoldaki kapitalist ve ataerkil ilişkilere odaklanacağız.

Kontenjan
25

Ön Koşul
Lisans ve lisansüstü öğrencilere açıktır

Ücret
Etkinlik katılımcıları çadırda kalır, yedi gün dört öğün yemek, temel ihtiyaçlar hepsi dahil 2950TL’dir.

Detaylı İçerik
1.Gün
Marksizm ve Tarım Sorunu
İlk bölümde Marx, Engels, Lenin ve Kautsky’nin eserlerindeki ilkel birikim, çitlemeler, tarımda kapitalizmin gelişimi, proleterleşme ve köylülüğün tasfiyesi tartışmaları ele alınacak. Daha sonra, ana akım tarım-gıda tartışmalarına bir eleştiri olarak ortaya çıkan, gıdanın üretim-dolaşım-dağıtım-tüketim-tedarik biçimlerinin dönüşümünü değişen sermaye birikim rejimleriyle açıklayan gıda rejimleri yaklaşımı ele alınacak. Birinci ve ikinci gıda rejimlerinin genel özellikleri ele alındıktan sonra, küçük üreticinin üretim ve geçim araçları üzerindeki kontrolü kaybetmesine neden olan neoliberalizmin şirketleşmiş üçüncü gıda rejimi altındaki tarım politikaları ele alınacak. Bu tarım politikaları sonucunda Küresel Güney’deki işçileşme dalgası; Küresel Kuzey’e göç dalgası; hızlanan kentleşme; ve kırda tarımda ve tarım dışında işçileşen emekçi sınıfların durumu farklı ülke örnekleriyle tartışılacak.
Okuma Önerisi: Henri Bernstein, Tarımsal Değişimin Sınıfsal Dinamikleri

2.Gün
Ekofeminizm: Temel kavramlar ve sorular
Ekofeminist yaklaşım ve politikanın temel sorunsalları, katkıları ve çözüm önerileri ele alınacak. Feminist teori ve mücadelenin tarihsel gelişimi ve dalgaları içinde ekofeminizmin yeri tartışılacak.
Okuma Önerisi: Vandana Shiva, İnadına Canlı: Kadınlar, Ekoloji ve Hayatta Kalma

3.Gün
Feminist Ekonomi Politik: Kırda Kadının Üretim ve Yeniden Üretim Emeği
Önceki oturumda tartışılan işçileşme dalgasının toplumsal cinsiyet boyutları ele alınacak. Geçimlik üretici ve küçük çiftçi kadınlara sermaye saldırısı, toprak gasplarıyla kadınların üretim ve geçim araçlarına erişiminin kısıtlanması, tarım emeğinin feminizasyonu, kırda kadınların ev içi ücretsiz emeği bu dersin temaları arasında.
Okuma Önerisi: Coşku Çelik, The social reproduction of natural resource extraction and gendered labour regimes in rural Turkey

4.Gün    TATİL

5.Gün
Saha Araştırması
Kınık ve Bergama Havzası’na günübirlik bir gezi düzenlenecek. Gezi sırasında her katılımcının en az beş tarım işçisi ve/ya küçük ölçekli çiftçiyle görüşme yapması beklenecek.

6.Gün
Saha Bulgularının Analizi
Beşinci günde yapılan görüşmeler üzerine yürütücülerle birlikte çalışarak bulgularını analiz edecek ve sunuş hazırlayacak.

7.Gün
Öğrenci Sunumları
Katılımcılar saha araştırması ve okumaların harmanlanmasıyla hazırdıkları çalışmaları sunacaklar.

Ekofeminist Politik

Kadın Emeği, Tarım ve Gıda Krizi

Yürütücüler

Coşku Çelik, Ecehan Balta

Amaç-İçerik

Son birkaç yılda, dünya genelinde akut gıda güvencesizliği ve açlık riski yaşayan insan sayısı dramatik bir biçimde artarken Türkiye gıda enflasyonunun en belirgin gözlemlendiği ülkelerden birisi konumuna geldi. Diğer yandan, dünya genelinde gıdanın üçte birinin her gün çöpe gittiği bir dönemdeyiz. Bu durum, Henri Bernstein’in, ünlü çalışması Tarımsal Değişimin Sınıfsal Dinamikleri’nin girişinde ortaya attığı soruyu akıllara getiriyor: dünya nüfusuna yetecek gıda fazlasıyla üretilirken neden her gün birileri açlıktan ölüyor? Sorunun cevabını ise şirketleşmiş ve ataerkil üçüncü tarım-gıda rejiminin yapısal özelliklerinde bulmak mümkün.

Bu etkinlikte, ekofeminist perspektiften tarım gıda krizinin sınıf ve toplumsal cinsiyet dinamiklerini tartışmaya açıyoruz. Etkinlik boyunca, insani ihtiyaç ve sosyal hak olması gereken gıdanın uzun mesafeli ticaret için üretilen bir metaya dönüşmesini gıdanın üretim, tüketim ve hazırlanmasında başat rol oynayan kadın emeğini merkeze alarak tartışacağız. Bunu yaparken kırdaki küçük üreticilerin yoksullaşıp proleterleşmesinden kırda ve kentteki emekçi sınıfların sağlıklı ve yeterli gıdaya erişimindeki engellere giden yoldaki kapitalist ve ataerkil ilişkilere odaklanacağız.

Kontenjan
25

Ön Koşul
Lisans ve lisansüstü öğrencilere açıktır

Ücret
Etkinlik katılımcıları çadırda kalır, yedi gün dört öğün yemek, temel ihtiyaçlar hepsi dahil 2950TL’dir.

Detaylı İçerik
1.Gün
Marksizm ve Tarım Sorunu
İlk bölümde Marx, Engels, Lenin ve Kautsky’nin eserlerindeki ilkel birikim, çitlemeler, tarımda kapitalizmin gelişimi, proleterleşme ve köylülüğün tasfiyesi tartışmaları ele alınacak. Daha sonra, ana akım tarım-gıda tartışmalarına bir eleştiri olarak ortaya çıkan, gıdanın üretim-dolaşım-dağıtım-tüketim-tedarik biçimlerinin dönüşümünü değişen sermaye birikim rejimleriyle açıklayan gıda rejimleri yaklaşımı ele alınacak. Birinci ve ikinci gıda rejimlerinin genel özellikleri ele alındıktan sonra, küçük üreticinin üretim ve geçim araçları üzerindeki kontrolü kaybetmesine neden olan neoliberalizmin şirketleşmiş üçüncü gıda rejimi altındaki tarım politikaları ele alınacak. Bu tarım politikaları sonucunda Küresel Güney’deki işçileşme dalgası; Küresel Kuzey’e göç dalgası; hızlanan kentleşme; ve kırda tarımda ve tarım dışında işçileşen emekçi sınıfların durumu farklı ülke örnekleriyle tartışılacak.
Okuma Önerisi: Henri Bernstein, Tarımsal Değişimin Sınıfsal Dinamikleri

2.Gün
Ekofeminizm: Temel kavramlar ve sorular
Ekofeminist yaklaşım ve politikanın temel sorunsalları, katkıları ve çözüm önerileri ele alınacak. Feminist teori ve mücadelenin tarihsel gelişimi ve dalgaları içinde ekofeminizmin yeri tartışılacak.
Okuma Önerisi: Vandana Shiva, İnadına Canlı: Kadınlar, Ekoloji ve Hayatta Kalma

3.Gün
Feminist Ekonomi Politik: Kırda Kadının Üretim ve Yeniden Üretim Emeği
Önceki oturumda tartışılan işçileşme dalgasının toplumsal cinsiyet boyutları ele alınacak. Geçimlik üretici ve küçük çiftçi kadınlara sermaye saldırısı, toprak gasplarıyla kadınların üretim ve geçim araçlarına erişiminin kısıtlanması, tarım emeğinin feminizasyonu, kırda kadınların ev içi ücretsiz emeği bu dersin temaları arasında.
Okuma Önerisi: Coşku Çelik, The social reproduction of natural resource extraction and gendered labour regimes in rural Turkey

4.Gün    TATİL

5.Gün
Saha Araştırması
Kınık ve Bergama Havzası’na günübirlik bir gezi düzenlenecek. Gezi sırasında her katılımcının en az beş tarım işçisi ve/ya küçük ölçekli çiftçiyle görüşme yapması beklenecek.

6.Gün
Saha Bulgularının Analizi
Beşinci günde yapılan görüşmeler üzerine yürütücülerle birlikte çalışarak bulgularını analiz edecek ve sunuş hazırlayacak.

7.Gün
Öğrenci Sunumları
Katılımcılar saha araştırması ve okumaların harmanlanmasıyla hazırdıkları çalışmaları sunacaklar.